Nhận diện nghệ thuật Diễn xướng Bóng rỗi ở miền Tây Nam Bộ

Trần Diễm Thùy1,
1 Khoa Du lịch và Văn hoá - Nghệ thuật, Trường Đại học An Giang, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Diễn xướng bóng rỗi là loại hình diễn xướng dân gian gắn liền với tín ngưỡng thờ nữ thần ở Nam Bộ, bao gồm: hát rỗi, múa bóng và diễn chặp; Diễn xướng bóng rỗi trong những dịp lễ hội thực hiện chức năng cầu an cho cộng đồng, tạ ơn thánh thần đồng thời cũng mang tính giải trí của một sân khấu dân gian. Hiện nay, Diễn xướng bóng rỗi có phần bị mai một do sự tác động của nhiều yếu tố khác nhau cả khách quan lẫn chủ quan. Việc nhận diện Diễn xướng bóng rỗi thông qua đặc trưng và giá trị nghệ thuật sẽ góp phần vào việc bảo tồn và phát huy được nghệ thuật diễn xướng dân gian đặc trưng của tín ngưỡng thờ nữ thần ở Nam Bộ nói chung và miền Tây Nam Bộ nói riêng.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Đỗ, H. (2006). Bóng rỗi Nam Bộ, một hình thức sân khấu mang tính tâm linh, Giá trị và tính đa dạng của folklore Châu Á trong quá trình hội nhập. Hà Nội: NXB Thế giới.
Hoàng, T. (1984). Mê tín đồng bóng và múa bóng (Qua lễ hội Bà chúa xứ tỉnh An Giang), Mấy đặc điểm văn hóa Đồng bằng sông Cửu Long, 276-285.
Huỳnh, N. T. (1992). Địa Nàng, NXB Thành phố Hồ Chí Minh.
Huỳnh, N. T., Trương, N. T., & Hồ, T. (1993). Văn hóa dân gian cổ truyền đình Nam Bộ - Tín ngưỡng và nghi lễ. NXB Thành phố Hồ Chí Minh.
Lê, N. C. (1999). Văn hóa dân gian Việt Nam - Những thành tố. NXB Văn hóa - Thông tin.
Nguyễn, T. H. P. (2013). Bóng rỗi và chặp Địa – nàng trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam Bộ. Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam.
Mai, M. D. (2012). Tổ chức múa bóng rỗi trong nghi lễ cúng Bà, Kỷ yếu hội thảo khoa học Hoạt động quản lý, tổ chức lễ hội cổ truyền ở các tỉnh phía Nam - Nghiên cứu lễ hội Bà chúa xứ núi Sam, 45-55.
Mai, M. D. (2014). Kỹ năng trình diễn múa bóng rỗi, Kỷ yếu hội thảo khoa học Tín ngưỡng thờ mẫu ở Nam Bộ - Bản sắc và giá trị, 203-223.
Ngô, Đ. T., & Frank, P. (2005). Folklore thế giới - Một số công trình nghiên cứu cơ bản. NXB Khoa học Xã hội.
Nguyễn, C. B. (2014). Thờ mẫu của người Việt ở Nam Bộ, hành trình và nghi lễ. Văn hóa và Nguồn lực, 2, 45-59.
Thạch, P., Hồ, L., Huỳnh, L., & Nguyễn, Q. V. (2014). Văn hóa dân gian người Việt ở Nam Bộ. Thành phố Hồ Chí Minh: NXB Tổng hợp.
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh. (2014). Kỷ yếu hội thảo tín ngưỡng thờ Mẫu Nam bộ Tín ngưỡng thờ Mẫu tại Nam bộ - Bản sắc và giá trị.