Phân tích các yếu tố tác động đến tiến trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh Đồng Tháp

Nguyễn Thị Mỹ Hưng1, Võ Văn Tuấn2,
1 Chi cục Phát triển Nông thôn tỉnh Đồng Tháp, Việt Nam
2 Viện Nghiên cứu Phát triển Đồng bằng sông Cửu Long, Trường Đại học Cần Thơ, Việt Nam

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Xây dựng nông thôn mới đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt cải thiện sinh kế, ở vùng nông thôn; do vậy, xác định các yếu tố tác động đến tiến trình xây dựng nông thôn mới trở nên cần thiết. Nghiên cứu “Phân tích các yếu tố tác động đến tiến trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh Đồng Tháp” được thực hiện nhằm đề xuất giải pháp thúc đẩy tiến trình đạt được các tiêu chí Nông thôn mới hiệu quả hơn để tiến đến xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu. Cả số liệu thứ cấp và sơ cấp được sử dụng cho nghiên cứu này; trong đó, số liệu sơ cấp được thu thập thông qua phỏng vấn cấu trúc đại diện của lãnh đạo 119 xã và phỏng vấn bán cấu trúc lãnh đạo cấp tỉnh, 12 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Các phương pháp phân tích số liệu bao gồm thống kê mô tả và kiểm định Independent Samples T-Test của 2 nhóm xã tiến nhanh và tiến chậm, và mô hình hồi quy Tobit để xác định các yếu tố ảnh hưởng tốc độ đạt tiêu chí nông thôn mới. Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt giữa nhóm xã tiến chậm và tiến nhanh về kết quả tiêu chí đạt được, nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước và hoàn thành các nhóm tiêu chí. Các yếu tố về hạ tầng kinh tế - xã hội, gia tăng giá trị sản xuất nông nghiệp, đội ngũ cán bộ cơ sở, tham gia của người dân có tác động tích cực và có ý nghĩa tiến trình xây dựng nông thôn mới của nhóm xã tiến nhanh trong khi đó chỉ có yếu tố đội ngũ cán bộ cơ sở ảnh hưởng nhóm xã tiến chậm. Giải pháp được đề xuất là cần ưu tiên cho giải pháp nâng cao năng lực và vai trò của đội ngũ cán bộ ở cơ sở, tập trung chỉ đạo về phát triển kinh tế nông nghiệp và phát huy tinh thần tham gia của người dân, và sử dụng nội lực tại chỗ để thúc đẩy tiến trình xây dựng nông thôn mới.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

BCĐ CTMTQG. (2020). Báo cáo Tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020 (Báo cáo số 02/BC-BCDCTMTQG).
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. (2019). Báo cáo Tổng kết 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM vùng Đông Nam Bộ và ĐBSCL, định hướng thực hiện giai đoạn sau năm 2020.
Bùi, V. T., & Dương, H. T. (2018). Sự hài lòng của người dân đối với việc xây dựng nông thôn mới: Trường hợp cụ thể tại xã Hưng Phú, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng. Tạp chí Phát triển và Hội nhập, 43.
Chính phủ. (2009). Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/04/2009, hiện nay đã được thay thế bằng Quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí Quốc gia về xã NTM.
Chính phủ. (2010). Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/06/2010 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020.
Chính phủ. (2016a). Quyết định số 1980/QĐ-TTg ngày 17/10/2016 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng xã NTM.
Chính phủ. (2016b). Quyết định số 1600/QĐ-TTg ngày 16/8/2016 Phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020.
Cục Thống kê tỉnh Đồng Tháp. (2020). Niên giám thống kê tỉnh Đồng Tháp năm 2019.
Dower. (2004). Bộ Cẩm nang Đào tạo và Thông tin về Phát triển Nông thôn Toàn diện. Đặng, H. V. (dịch), & Vũ, T. K. (hiệu chỉnh). NXB Nông nghiệp.
Hồ, V. L. Đ. (2015). Đánh giá sự tham gia của người dân trong xây dựng NTM ở xã Sơn Định, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre. Luận văn tốt nghiệp Cao học ngành Phát triển nông thôn. Trường Đại học Cần Thơ.
Huỳnh, P. D. P., Nguyễn, Đ. V., & Nguyễn, T. K. T. (2017). Thực trạng và giải pháp phát triển NTM ở tỉnh Cà Mau. Tạp chí Khoa học, Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh.
Lê, C. D., Võ, V. T., & Nguyễn, V. S. (2015). Nguyên lý phát triển nông thôn. NXB Đại học Cần Thơ.
Lê, T. L. (2015). Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn để xây dựng NTM ở Thanh Hóa. Tạp chí Khoa học. Trường Đại học Hồng Đức, Số đặc biệt 11.
Nguyễn, T. T., Võ, H. T., & Trương, T. N. (2016). Đánh giá tác động của chương trình xây dựng nông thôn mới đến thu nhập nông hộ tại tỉnh Hậu Giang. Tạp chí Khoa học Đại học Cần Thơ, 46d, 116-121.
Nguyễn, V. H. (2015). Xây dựng NTM trong phát triển KT-XH ở tỉnh Bắc Ninh. Luận án tiến sĩ Kinh tế. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
Tỉnh ủy Đồng Tháp. (2011). Nghị quyết số 02-NQ/TU ngày 23 tháng 5 năm 2011 của Ban Chấp hành Đảng bộ Tỉnh về xây dựng NTM tỉnh Đồng Tháp giai đoạn 2011-2015.
Trung ương Đảng. (2008). Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 05/08/2008 của Trung ương Đảng về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã xác định mục tiêu xây dựng NTM.
UBND tỉnh Đồng Tháp. (2020). Báo cáo tổng kết 10 năm (2010 - 2020) thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM (Báo cáo số 288/BC-UBND.HC).
Văn phòng Điều phối Trung ương. (2019). Báo cáo thống kê kết quả thực hiện Bộ tiêu chí Quốc gia về xã NTM đến năm 2019.
Võ, V. T., & Lê, C. D. (2015). Phân tích sinh kế: Lý tuyết và thực tiễn. NXB Đại học Cần Thơ.
Waas, T., Hugé, J., Verbruggen, A., & Wright, T. (2011). Sustainable Development: A Bird’s Eye View. Sustainability 2011, 3, 1637-1661; doi:10.3390/su3101637.