Một số lưu ý khi sử dụng thuật ngữ “nam tính độc hại”
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Bài báo này làm rõ những lưu ý khi sử dụng thuật ngữ “nam tính độc hại” trong nghiên cứu giới. Bằng phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu trên các tạp chí uy tín nghiên cứu về giới, nam giới và nam tính; phương pháp phân tích diễn ngôn, chúng tôi nhận thấy, “nam tính độc hại” đã chỉ ra được các khía cạnh tiêu cực của “nam tính truyền thống”, gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của nam giới. Tuy nhiên, nó cũng có một số hạn chế. Thứ nhất, “nam tính độc hại” có khi được đồng nhất với “nam tính truyền thống”, dẫn đến hạ thấp nam giới; có khi được sử dụng để đối lập với “nam tính tự nhiên”, qua đó đổ lỗi cho tính độc hại là do xã hội hiện đại gây ra. Thứ hai, nó thường để nhận diện một cá nhân cụ thể và thường là những cá nhân bên lề xã hội, do đó nó cũng cá nhân hóa vấn đề bất bình đẳng giới thay vì xem đây là một vấn đề mang tính hệ thống. Theo chúng tôi khi sử dụng “nam tính độc hại” như một khái niệm phân tích cần lưu ý không sử dụng như một công cụ buộc tội mà nên sử dụng như một công cụ phê phán các định kiến giới.
Từ khóa
Bất bình đẳng giới, định kiến giới, “nam tính độc hại”, “nam tính truyền thống”.
Chi tiết bài viết
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Tài liệu tham khảo
Bly, R. (2015). Iron John: A book about men: Hachette UK.
Connell, R. W. (2005). Masculinities (2 ed.). Cambridge, UK: Polity Press.
Courtenay, W. H. (2000). Constructions of masculinity and their influence on men's well-being: a theory of gender and health. Social Science & Medicine, 50(10), 1385-1401. https://doi.org/10.1016/S0277-9536(99)00390-1.
Dinh, D. T., Pham, C. T. M., & Nguyen, A. V. H. (2022). Toxic masculinity in undergraduates measured with levant’s conformity to masculine norms inventory (CMNI) University of Social sciences and humanities. Trình bày tại Hội thảo The World in Crisis: The contribution of Psychology. Hanoi, Vietnam.
Everitt-Penhale, B., & Ratele, K. (2015). Rethinking ‘traditional masculinity’ as constructed, multiple, and ≠ hegemonic masculinity. South African Review of Sociology, 46(2), 4-22. doi:10.1080/21528586.2015.1025826
Ferguson, C. J. (2023). The American psychological Association's practice guidelines for men and boys: Are they hurting rather than helping male mental wellness? New Ideas in Psychology, 68, 100984. https://doi.org/10.1016/j.newideapsych.2022.100984.
Harrington, C. (2020). What is “Toxic Masculinity” and Why Does it Matter? Men and Masculinities, 24(2), 345-352.
Hoang, T.-A., Quach, T. T., & Tran, T. T. (2013). 'Because I am a man, I should be gentle to my wife and my children': positive masculinity to stop gender-based violence in a coastal district in Vietnam. Gender and Development, 21(1), 81-96.
Iacoviello, V., Valsecchi, G., Berent, J., Borinca, I., & Falomir-Pichastor, J. M. (2022). Is traditional masculinity still valued? Men’s perceptions of how different reference groups value traditional masculinity norms. The Journal of Men’s Studies, 30(1), 7-27.
Khuất, T. H., Nguyễn, H. N. Q., Đỗ, T. T., & Nguyễn, T. V. A. (2021). Một số nghiên cứu xã hội học về nam giới và nam tính trên thế giới. Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, 6, 72-73.
Kupers, T. A. (2005). Toxic masculinity as a barrier to mental health treatment in prison. Journal of Clinical Psychology, 61(6), 713-724. https://doi.org/10.1002/jclp.20105.
Levant, R. F., & Richmond, K. (2008). A Review of Research on Masculinity Ideologies Using the Male Role Norms Inventory. The Journal of Men’s Studies, 15(2), 130-146.
Mahalik, J. R., Burns, S. M., & Syzdek, M. (2007). Masculinity and perceived normative health behaviors as predictors of men's health behaviors. Social Science & Medicine, 64(11), 2201-2209. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2007.02.035.
McCann, H. (2022). Is there anything “toxic” about femininity? The rigid femininities that keep us locked in. Psychology & Sexuality, 13(1), 9-22.
Messerschmidt, J. W. (2018). Hegemonic Masculinity: Formulation, Reformulation, and Amplification. London, UK: Rowman and Littlefield.
O'Neil, J. M. (2008). Summarizing 25 years of research on men's gender role conflict using the Gender Role Conflict Scale: New research paradigms and clinical implications. The Counseling Psychologist, 36(3), 358-445.
Pappas, S. (2019). Continuing education apa issues first-ever guidelines for practice with men and boys. Monitor on Psychology, 35-39.
Phạm, Q. L., Lê, Q. B., Nguyễn, M. H., Lê, Q. M., Nguyễn L. N., & Trần, V. N. G. (2023), Bất bình đẳng giới tại nơi làm việc, Hà Nội: Nxb Phụ nữ Việt Nam.
Phạm, T. H. & Nguyễn, Đ. T. (2008), Nghiên cứu nam giới và nam tính ở phương Tây: Những khái niệm cơ bản. Tạp chí Nghiên cứu Gia đình và giới, 18(2), 80-89.
Pilcher, J., & Whelehan, I. (2022). Khái niệm then chốt trong nghiên cứu giới (Nguyễn, T.M., Biên dịch), Hà Nội: Nxb Phụ nữ Việt Nam.
Rotundi, L. (2020). The Issue of Toxic Masculinity. Luiss Guido Carli, Libera Università Internazionale. Italia.
Sam de Boise, S. (2019). Editorial: is masculinity toxic?. NORMA, 14(3), 147-151.
Sculos, B. W. (2017). Who’s Afraid of ‘Toxic Masculinity’? Class, Race and Corporate Power, 5(3), 6.
Viện Nghiên cứu phát triển xã hội. (2020). Nam giới và nam tính trong một Việt Nam hội nhập – Những phát hiện chính từ cuộc nghiên cứu và ý nghĩa đối với bình đẳng giới. Hà Nội: NXB Phụ nữ Việt Nam.
Các bài báo được đọc nhiều nhất của cùng tác giả
- Phan Thị Thuỳ Linh, Nguyễn Thị Thanh Nga, Trần Thị Việt Hoàn, Các nhân tố ảnh hưởng tới quyết định lựa chọn điểm đến du lịch Huế của du khách Đà Nẵng , Tạp chí Khoa học Đại học Đồng Tháp: Tập 11 Số 6 (2022): Chuyên san Khoa học Xã hội và Nhân văn (Tiếng Việt)