Quy trình xây dựng câu hỏi đánh giá năng lực vật lí trong dạy học

Tóm tắt

Cấu trúc đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông sẽ thay đổi từ năm 2025, đòi hỏi quá trình kiểm tra, đánh giá học sinh phải hướng đến việc đánh giá năng lực thay vì chỉ kiểm tra kiến thức. Việc xây dựng hệ thống câu hỏi đánh giá năng lực theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 là cần thiết. Nghiên cứu này đề xuất quy trình xây dựng hệ thống câu hỏi đánh giá năng lực vật lí của học sinh trong dạy học "Mô tả chuyển động" Vật lí 10, đồng thời đánh giá tính khả thi và hiệu quả của hệ thống câu hỏi này trong bối cảnh chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Hệ thống câu hỏi được xây dựng dựa trên ba cấp độ tư duy: Biết, Hiểu, và Vận dụng để đánh giá các thành phần của năng lực vật lí. Sau khi thử nghiệm trên 138 học sinh và 19 giáo viên, hệ thống câu hỏi đã được đánh giá cao về tính khả thi và hiệu quả trong việc đánh giá năng lực. Các câu hỏi ở mức độ Vận dụng, mặc dù khó, đã góp phần thúc đẩy sự phát triển tư duy phản biện và kĩ năng giải quyết vấn đề thực tế cho học sinh. Giáo viên cũng đánh giá hệ thống này phù hợp với cấu trúc đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông mới, giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn cho kỳ thi. Nghiên cứu khẳng định rằng việc phát triển hệ thống câu hỏi đa dạng dựa trên ba cấp độ tư duy là một phương pháp khả thi để nâng cao năng lực học sinh. Đồng thời, cần tiếp tục nghiên cứu mở rộng hệ thống câu hỏi cho các mạch nội dung khác và các môn học khác trong chương trình giáo dục phổ thông, nhằm đảm bảo học sinh có thể phát triển toàn diện về năng lực.