Rèn luyện tư duy thuận nghịch cho học sinh lớp 4 qua hoạt động giải toán: một số biện pháp sư phạm
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Tư duy thuận nghịch là một loại hình tư duy thường sử dụng trong dạy học Toán ở tiểu học, giúp học sinh phát triển khả năng suy luận hai chiều giữa dữ kiện và kết quả. Từ đó, nâng cao năng lực giải quyết vấn đề và phát triển trí tuệ một cách toàn diện. Nhận thức được vai trò thiết yếu của tư duy thuận nghịch trong việc học toán, bài viết đề xuất một số biện pháp cụ thể nhằm rèn luyện loại hình tư duy này cho học sinh lớp 4 thông qua hoạt động giải toán. Các biện pháp được xây dựng dựa trên cơ sở lí luận khoa học, bám sát nội dung chương trình hiện hành và phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh. Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu lí luận, phương pháp nghiên cứu thực tiễn và thực nghiệm sư phạm để kiểm chứng hiệu quả các biện pháp. Kết quả cho thấy học sinh được áp dụng các biện pháp này có sự tiến bộ rõ rệt về khả năng lập luận, linh hoạt trong tư duy và tự tin hơn khi giải quyết các dạng toán đa dạng. Việc tổ chức dạy học theo hướng này không chỉ nâng cao hiệu quả học tập môn Toán mà còn góp phần hình thành và phát triển năng lực tư duy toán học cho học sinh một cách bền vững.
Từ khóa
Biện pháp rèn luyện, Hoạt động giải toán, Suy luận toán học, Toán 4, Tư duy thuận nghịch
Chi tiết bài viết

Bài báo này được cấp phép theo Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Tài liệu tham khảo
Bộ Giáo dục và Đào tạo. (2018). Chương trình giáo dục phổ thông môn Toán (Ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).
Đỗ, Đ. T., Đỗ, T. Đ., Nguyễn, H. A., Trần, T. N., & Nguyễn, T. T. S. (2023). Toán 4 (Tập 1, tập 2, Bộ sách Cánh diều). Nhà xuất bản Đại học Sư phạm.
Hershkowitz, R., Tabach, M., Rasmussen, C., & Dreyfus, T. (2014). Knowledge shifts in a probability classroom: a case study coordinating two methodologies. ZDM, 46(3), 363-387. https://doi.org/10.1007/s11858-014-0576-0
Nguyễn, B. K. (2007). Phương pháp dạy học Toán. Nhà xuất bản Đại học Sư phạm.
Pebrianti, A., Prabawanto, S., & Nurlaelah, E. (2023). How do students solve reversible thinking problems in mathematics? Jurnal Elemen, 9(2), 630 - 643. https:/doi.org/10.29408/jel.v9i2.17821
Piaget, J. (1997). Tâm lý học và giáo dục học. Nhà xuất bản Giáo dục.
Thái, T. H. L. (2014). Bồi dưỡng tư duy thuận nghịch cho học sinh trong dạy học môn Toán ở trường phổ thông (Luận án Tiến sĩ khoa học giáo dục). Đại học Vinh, Việt Nam.
Thái, T. H. L., Nguyễn, T. M. H., & Trương, T. D. (2022). Một số biện pháp phát triển năng lực tư duy thuận nghịch cho học sinh trong dạy học chủ đề Hàm số và đồ thị ở THPT. Cơ sở dữ liệu VISTA. https://nsti.vista.gov.vn/publication/view/mot-so-bien-phap-phat-trien-nang-luc-tu-duy-thuan-nghich-cho-hoc-sinh-trong-day-hoc-chu-de-ham-so-va-do-thi-o-truong-trung-hoc-pho-thong-372851.html
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.
Các bài báo được đọc nhiều nhất của cùng tác giả
- Phạm Thị Kim Châu, Phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học cho học sinh lớp 4 thông qua dạy học môn Toán , Tạp chí Khoa học Đại học Đồng Tháp: Tập 12 Số 01S (2023): Số Đặc biệt chuyên san Khoa học Xã hội và Nhân văn (Tiếng Việt)
- Phạm Thị Kim Châu, Nguyễn Văn Bé, Dạy học chủ đề số và phép tính trong Toán 5 theo hướng phát triển năng lực tư duy và lập luận toán học , Tạp chí Khoa học Đại học Đồng Tháp: Tập 10 Số 6 (2021): Chuyên san Khoa học Xã hội và Nhân văn (Tiếng Việt)