Nghiên cứu đặc điểm hình thái, cấu trúc giải phẫu của một số loài tràm (Melaleuca spp.), tràm liễu (Callistemon citrinus) và keo lá tràm (Acacia auriculiformis)

Tô Thiện Kim Ngân1, Nguyễn Thị Mỹ Ngân2, Đỗ Tấn Khang2, , Phùng Thị Hằng3
1 Viện Công nghệ Sinh học và Thực Phẩm, Trường Đại học Cần Thơ
2 Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Cần Thơ
3 Trường Sư Phạm, Đại học Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặc điểm chung về hình thái giữa các loài Tràm gió (Melaleuca cajuputi subsp. cajuputi), Tràm cừ (Melaleuca cajuputi subsp. cumingiana), Tràm trà (Melaleuca alternifolia), Tràm liễu (Callistemon citrinus), Keo lá tràm (Acacia auriculiformis) thường gây ra sự nhầm lẫn giữa chúng và gây khó khăn khi sử dụng. Đề tài được thực hiện nhằm tìm hiểu và mô tả đặc điểm hình thái, cấu trúc giải phẫu của 5 loài dựa trên phương pháp phân tích hình thái thực vật. Thực hiện tiêu bản giải phẫu ở các vị trí cuống, gân và chóp lá. Phân tích và giải phẫu hoa dựa vào các thành phần cấu tạo ở giai đoạn tiền khai hoa. Kết quả hình thái giữa các loài tuy có nhiều điểm tương đồng, nhưng vẫn có một số khác biệt nhất định về hình thái ngoài như màu sắc vỏ thân, kích thước lá, màu sắc hoa, kiểu tiền khai hoa và khác biệt về cấu tạo giải phẫu như số lượng túi tiết ở lá, màu sắc chỉ nhị ở hoa. Với độ tin cậy 95%, kích thước lá ở Keo lá tràm là lớn nhất, Tràm trà là nhỏ nhất. Ở các loài đều có màu sắc hoa riêng biệt. Cụ thể hoa Tràm gió màu trắng xanh, Tràm cừ có màu trắng ngà, Tràm liễu có màu đỏ tươi và Keo lá tràm có màu vàng tươi. Lá ở Keo lá tràm không có túi tiết, điểm khác biệt so với các loài thuộc họ Myrtaceae. Có thể phân biệt được các loài dựa vào đặc điểm về hình thái ngoài và màu sắc hoa là điểm khác biệt dễ nhận diện nhất.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Brophy, J.J., Craven, L.A., & Doran, J.C. (2013). Melaleucas: their botany, essential oils and uses. Australian Centre for International Agricultural Research: Canberra.
Doran, J. C., & Gunn, B. V. (1994). Exploring the genetic resources of tropical melaleucas.
Doran, J.C., & Turnbull, J.W. (1997). Australian Trees and Shrubs: Species for Land Rehabilitation and Farm Planting in the Tropics. Australian Centre for International Agricultural Research, Canberra, Australia.
Dương , N. X. L., & Nguyễn, Đ. L. Đ. (2023). Đặc điểm thực vật, mã vạch dna và phân tích sơ bộ thành phần hóa học của cây tràm trà- Melaleuca alternifolia, Myrtaceae. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, 69, 15-22. https://doi.org/10.58490/ctump.2023i69.2068
Lâm, M. (2022). Cây tràm trà giàu tiềm năng khai thác nguồn dược liệu. https://baolongan.vn/cay-tram-tra-giau-tiem-nang-khai-thac-nguon-duoc-lieu-a133191.html
Mondolot, L., Roussel, J.L., & Andary, C. (2001). New applications for an old lignified element staining reagent. The Histochem Journal, 33, 379–385.
My, T. T. A., Loan, H. T. P., Hai, N. T. T., Hieu, L. T., Hoa, T. T., Thuy, B. T. P., ... & Nhung, N. T. A. (2020). Evaluation of the inhibitory activities of COVID‐19 of Melaleuca cajuputi oil using docking simulation. ChemistrySelect, 5(21), 6312-6320.
Nguyễn, T. N. (2008). Các phương pháp nghiên cứu thực vật. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội
Nguyễn, T. Q. (2008). Báo cáo tiềm năng nguyên liệu gỗ tràm ở Kiên Giang và định hướng sử dụng (Dự án bảo tồn và phát triển dự trữ sinh quyển Kiên Giang). Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam.
Oyen, L. P. A., & Nguyen, X. D. (Eds.). (1999). Plant resources of South-East Asia No. 19. Essential-oil plants (pp. 279-pp).
Phạm, H. H. (1999). Cây cỏ Việt Nam, (quyển II). Nhà xuất bản Trẻ.
Restu, M., & Kariming, M. R. Z. (2023, December). Morphological Characteristics and Potential of Acacia Biomass (Acacia auriculiformis) in The Educational Forest of Hasanuddin University. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 1277, No. 1, p. 012037). IOP Publishing.
Sunarti, S., Nirsatmanto, A., & Permatasari, I. (2020, June). Relationship between Acacia mangium × Acacia auriculiformis hybrids and their parents based on leaf and root anatomy characteristics. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 522, No. 1, p. 012004). IOP Publishing.
Trần, K. C. (1981). Thực tập Hình thái và giải phẫu thực vật. Nhà xuất bản Đại học và Trung học chuyên nghiệp.
Trần, T. T. N., Phan, H. T. T., Phạm, T. T. D., Trần, L. T., Trương, L. T. P., & Hoàng, Q. T. (2021). Nghiên cứu đa dạng di truyền các loài Tràm (Melaleuca spp.) trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội nghị Công nghệ Sinh học toàn quốc 2021 (tr 9-15).
Võ, C. V. (2002). Từ điển thực vật thông dụng (tập 2). Nhà xuất bản Khoa học và kỹ thuật Hà Nội.

Các bài báo được đọc nhiều nhất của cùng tác giả